Lig je net ongegeneerd in bikini op je luie camping-stoel, zet een collega zijn tent naast je op. Wat te doen als je bekenden tegenkomt op vakantie? ‘Ik ben drie dagen krampachtig met een grote boog richting toilet gegaan.’

Tekst Kim van der Meulen, beeld Xaviera Altena

Voor sommige vakantiegangers is Nederlanders tegenkomen al een gruwel: niets zo ontnuchterend als je eigen taal horen wanneer je probeert onder te dompelen in een andere couleur locale. Maar de domper wordt nog groter als die Nederlanders ook nog eens de buren, vage bekenden of (oud-)collega’s blijken te zijn. Probeer nog maar eens je ongegeneerde zelf te zijn in bikini, op slippers en met een wc-rol onder je arm als je Henk van financiën elk mo­ment kunt tegenkomen.
Judith Koot (55) weet hoe vervelend dat kan zijn. Ze was net een week aan het kamperen in Kroatië toen een collega ineens achter haar kwam te staan. “Heel vervelend. Die eerste week was ik lekker makkelijk met alles: ik borstelde mijn haar niet, liep de hele dag in badpak omdat het bloedheet was en droeg geen make-up. Maar toen die collega aankwam, voelde het ineens heel onprettig dat ik er zo bijliep. Ik deed dus maar netjes een jurk aan, kamde mijn haren en deed lipstick op om naar het toiletgebouw te gaan. We kwamen elkaar regelmatig tegen. In dat toilet­gebouw, maar ook in de zee. We hebben één keer een praatje gemaakt – alleen over het weer en de kinderen, vooral niet over werk – en dat was het. Mijn collega is een prima meid, maar je verwacht gewoon geen collega’s te zien op vakantie. Dit was mijn wereldje, en daar kwam zij ineens in. Het klopte niet.”

Koffie uit beleefdheid
Dat het zo vervelend kan zijn om bekenden tegen te komen als we er even lekker tussenuit zijn, heeft alles te maken met de verwachtingen die we van vakantie hebben, zegt etiquette-expert en eigenaar van Het Etiquette Bureau Anne-Marie van Leggelo (die op haar twaalfde, tijdens een gezinsvakantie, eens een leraar tegenkwam aan de voet van de Mont Blanc). “Op vakantie wil je vrijheid, niets moeten, en kunnen doen en laten wat je wilt, of het nou gaat om wat je aantrekt of wanneer je eet. Het is een uitgelezen moment voor qualitytime met je partner of gezin, om over dingen na te denken, te genieten en te ontspannen. Dat kun je toch wat minder als je iemand tegenkomt die je niet ziet zitten of aan wie je op vakantie geen tijd wilt besteden. Daardoor voel je je minder vrij.”
Hoe gezellig je een buurman of collega ook vindt; de verstandhouding kan flink verstoord worden na een ontmoeting op de camping. Dat ondervond Hannelore (41) aan den lijve. “Toen ik 28 jaar was, gingen mijn man en ik voor het eerst op reis met onze caravan. We kwamen op een zo goed als lege doorreisplek terecht en parkeerden in de uiterste hoek van het terrein. ’s Ochtends besloten we ons bed eens uit te testen. Het zal niet stil zijn geweest en onze caravan is niet echt geïsoleerd, maar het terrein was toch uitgestorven.”
“Toen ik vrolijk naar buiten stapte om koffie te kopen, mijn haar nog in de war na die wilde ochtend, stond ik oog in oog met een andere kampeerder. Hij was naast ons komen staan zonder dat we het doorhadden. Het was mijn superaardige, nu superbeschaamde collega. Aan zijn gezicht te zien had hij ons zeker gehoord. We stotterden wat, vroegen elkaar ‘Wat doe jij nou hier?’ en besloten een kop koffie te drinken. We hebben het alleen over de lokale flora gehad. Eenmaal terug hebben we er met geen woord meer over gesproken. Het heeft zes maanden geduurd voor hij me weer durfde aan te kijken.”

Route naar het sanitair
Ook Rob (44) loste een campingontmoeting met een collega op met een bak koffie. “Na dat drankje ging ieder zijns weegs. We waren gelukkig geen directe buren op de camping, maar ik stond met mijn tent wel op de route naar het sanitair, dus ik zag hem regelmatig. Vriendelijk groeten was op zulke momenten genoeg.” Een onverwachte ontmoeting met een bekende hoeft niet altijd vervelend te zijn, zegt Rob: als kind leverde het hem juist iets positiefs op. “Toen ik veertien was, lag ik continu overhoop met een jongen uit een parallelklas. Hij pestte me en vernielde zelfs eens mijn fiets en spullen. In de zomervakantie ging ik naar een grote camping aan de Costa Brava, waar ik al snel een vriendengroep om me heen verzamelde. Na een week kwam die pestkop ook ineens op de camping aan. Hij vond geen aansluiting met anderen, omdat ik al zo veel bekenden had. Toen was niet ik, maar hij het sulletje. Ik heb hem een week laten barsten en anderen verteld waarom ik dat deed; later heb ik hem er toch een beetje bij betrokken. Na die vakantie waren de pesterijen op school voorbij.”

Hoi zeggen en doorlopen
Ook als leraar is het niet altijd leuk om een leerling tegen te komen op vakantie, weet Sandra (43). Ze werkte als docent Nederlands toen ze tijdens een weekendje kamperen in Valkenburg een van haar leerlingen zag. “In de stad zag ik hem al fietsen met zijn familie, waarop ik in een kramp schoot. Mijn vriend probeerde me gerust te stellen: die zouden we vast niet nog een keer zien. Maar ze fietsten de kant van onze camping op, waar ze inderdaad bleken te staan. Ze zetten hun caravan ook nog eens pontificaal voor de ingang van het wc- en douchehok. Ik ben drie dagen krampachtig met een grote boog richting toilet gegaan. Heel relaxed was het niet. Na de eerste les maakte ik er nog een opmerking over: ‘We hadden echt geluk met het weer in Valkenburg, hè?’ Hij snapte er niets van; gelukkig had hij me niet gezien. Daar had ik ook hard mijn best voor gedaan.”
Een bekende op de camping negeren kan een aantrekkelijke optie zijn, maar is het ook netjes? “Het is wel zo beleefd om elkaar te begroeten,” zegt Van Leggelo. “Maar als een vage bekende op een waanzinnige afstand staat, hoef je natuurlijk niet speciaal naar hem of haar toe te gaan.” Heb je iemand in de verte gespot of weet je dat de kans bestaat dat je bekenden gaat tegenkomen, dan kun je volgens de etiquette-expert het beste van tevoren alvast even met je reisgezelschap overleggen hoe je met een onvermijdelijke ontmoeting omgaat. “Als je een goede verstandhouding met iemand hebt, kun je best afspreken om een borrel te doen of één keer samen te eten. Geef daarbij duidelijk en tactvol aan dat je het daarbij wilt laten. Laat bijvoorbeeld vallen dat je op vakantie uitkijkt naar qualitytime met elkaar en de kinderen. Begint een collega op de camping over werk, dan kun je met humor zeggen dat jullie nu op vakantie zijn en daar over twee weken wel weer over kletsen.”
“Heb je te maken met een zwaan-kleef-aantype, iemand die steeds voorstelt om samen iets leuks te doen? Zeg vriendelijk dat je je niet wilt vastleggen op vakantie en dat je vrijheid, blijheid wilt. En houd het kort. Hoi zeggen, uitspreken hoe toevallig deze ontmoeting is en de ander een fijne vakantie toewensen, is genoeg. ‘Nou, we zien elkaar in Nederland wel weer’ is een duidelijke hint om een einde aan het gesprek te maken.”
Wees je er ook van bewust dat die vage bekende er misschien net zo over denkt. “Als een ander aangeeft dat hij of zij geen zin heeft in een praatje en rust wil op vakantie, voel je dan niet persoonlijk aangevallen en respecteer die grenzen.”

Nederlanders mijden
Animatietrio Job, Joris & Marieke, dat het boek De happy camper – Manfreds kampeer- & survivalgids schreef (uitgeverij Kluitman, €14,99), heeft nog een ludieke tip om met ongewenst vakantiegezelschap om te gaan. “Daag iemand uit voor een potje petanque,” zegt Job Roggeveen. “Na je ongelooflijke zege blijf je de erbarmelijke technieken van je tegenstander benadrukken. Grote kans dat die oud-collega je daarna met rust laat.”
“Maar als je echt niemand wilt tegen­komen, kun je het beste een ongezellige camping uitzoeken. Ergens naast een bedrijventerrein in Noord-Frankrijk, bijvoorbeeld. Dan heb je misschien een belabberd uitzicht, matige nachtrust door de overvliegende vliegtuigen en een toiletgebouw waar je niet dood gevonden wilt worden, maar wel privacy.”
Advies met een knipoog, maar Roggeveen heeft een punt: wie bekenden wil vermijden, doet er goed aan een camping te kiezen die niet populair is onder Nederlanders. Googel ‘leuke camping, weinig Nederlanders’. Een kampeerplek boeken in de achtertuin van een Italiaanse, Belgische of Franse boer (bijvoorbeeld via campspace.com) kan ook. Dan heb je wel de faciliteiten, maar geen mensenmassa’s. Of ga naar een camping waar je niet kunt reserveren, adviseert Van Leggelo. “Dan heb je de vrijheid om eerder weg te gaan als je toch wordt geconfronteerd met iemand terwijl je daar geen trek in hebt.”

PS Zomer (PS van de Week, Het Parool), juli 2019